عنایت

بربنیاد ‌گزارش رسانه‌های غربی از جمله CNN و واشنگتن پُست، به نظر می‎رسد که ایالات متحدۀ امریکا در هفتۀ جاری توافق‎نامۀ را زیر نام (کاهش خشونت ها) با گروه طالبان به امضا برساند. در روزهای اخیر مایک پومپئو وزیر امور خارجه امریکا، نیز  در گفتگوهای جداگانۀ تلفنی  با سران حکومت وحدت ملی از پیشرفت مذاکرات صلح با نماینده‎گان طالبان نیز خبر داده است. هیجانات هردو رهبر یکی کمتر و یکی هم بسیار جدی‌تر نشان می‎داد که وزیر امور خارجه امریکا چیزی مهمی در گوش آنان حتماً گفته است.

درحالی‌که تا چند روز پیش بر سر چگونه‌گی توافقات احتمالی میان امریکا و گروه طالبان، هردو رهبر اختلافات جدی داشتند و در واقع هر کدام ساز خود را در زمینه می‎نواختند. یکی از  برقراری آتش بس کامل، به عنوان یک پیش شرط حرف می‎زد و دیگری قانع شده بود تا حد اقل امریکا و طالبان بر سر کاهش خشونت‌ها به هدف آغاز مذاکرات بین‎الافغانی به توافق برسند.

در حالی‌که موضع رئیس جمهور مبنی به برقراری آتش بس محق‌تر به نظر می‎رسید، اما درصورت امضای توافق   نامۀ (کاهش خشونت‌ها) دیدگاه رئیس اجرائیه دراین شرایط مرعی شده است. در حالی‎که امضای هرگونه توافق‎نامۀ احتمالی به دیدگاه ها و نظریات مثبت و منفی سران حکومت و مردم افغانستان ندارد. به نظر می‎رسد، مایک پمپئو در گفتگو تلفنی رئیس جمهور غنی را قناعت داده باشد، تا دیگر صدا در نیاورد و بگذارد که این توافق‎نامه بدون سرو صدا به امضا برسد. درحالی‎که در گفتگوی تلفنی از عبدالله عبدالله نیز تشکر کرده، گفته است که خبرهای خوبی برای مردم افغانستان طی روزهای آینده دارند.

از سوی‎هم، رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی امریکا در شورای آتلانتیک در واشنگتن، به پرسش‌هایی درباره گفت‌وگوهای صلح افغانستان نیز گفته است که در زمینۀ امضای توافق‎نامۀ صلح پیشرفت چشمگیری حاصل شده است. اوبراین، تأکید کرده است که به طور محتاطانه خوش‌بین است که اخبار خوبی از گفتگوهای صلح در روزهای اخیر منتشر شود.

چیزی که بسیار روشن است این‎که امریکا طی بیش از یک‌سال مذاکرۀ نفس‎گیر با گروه طالبان، این‎بار مجبور است تا نتایج کار ۱۱ دور مذاکرات خود را با امضای یک توافق‎نامه به مردم امریکا اعلام کند. هرچند که توافق‎نامۀ که قرار است به امضا برسد، خیلی مشکوک و شکنند به نظر می‎رسد، اما ممکن است برای هردو طرف جنگ یک پیروزی و دست‎آورد محسوب شود.

زیرا هردو طرف شرایط خود را مطرح کرده اند و بهتر می‎دانند که بر سر کدام موارد توافق کنند و بر سر کدام موارد ایستاده‎گی و یا هم چانه زنی نمایند تا در مذاکراتی آینده که متحمل است، به عنوان کارت سبز و سرخ از آن‎ها استفاده نمایند. چیزی‎که از همین حالا روشن است، این‌که در این توافق‎نامه منافع  هردو طرف جنگ، رعایت خواهد شد و چیزی که واضح نیست، منافع مردم افغانستان و آیندۀ آنان است. این نگرانی مردم درست است که می‎گویند: در صورتی‎که امریکا با طالبان به توافق برسند، آیندۀ مردم و دست‎آوردهای ۱۸ سال اخیر ممکن است در یک تعامل سری نادیده گرفته شود.

مردم درگفتگوهای خودمانی می‎گویند که، با امضای این توافق‎نامه، دشمنان مردم افغانستان با خاطر جمع، از حملات هوایی قوای ائتلاف که در گذشته معمول بود و در بسا موارد سرکوب شان می‎کرد،  این‎بار چنگ و دندان خود را تیز تر می‎سازند و به جان مردم بی‎دفاع افغانستان بار دیگر گرگ هار می‎شوند. 

مردم به این باور اند، در صورتی‎که این توافق‎نامه بین گروه طالبان و امریکا به امضا برسد، هردو طرف را ملزم می‎سازد تا با اهداف منافع و مواضع یک دیگرشان حمله نه کنند. از سوی‎هم خوش‎بینی‎های وجود دارد که با امضای این توافق‎نامه، صلح و امنیت در افغانستان و منطقه برقرار گردد و زمینۀ خروج نیروهای ائتلاف را به رهبری امریکا از افغانستان مساعد سازد.

امریکا و ائتلاف بین‎المللی ۱۸ سال است در افغانستان حضور نظامی دارند و در برابر تروریزم بین المللی می‎جنگند.  با گذشت این‎همه سال‎ها، هنوز هم نگرانی جدی رهبران سیاسی، جامعۀ مدنی و عام مردم افغانستان به عنوان یک دغدغۀ کلان  پا برجاست و هیچ ضمانتی در حال حاضر  وجود ندارد که طالبان با کاهش خشونت‎ها در برابر مردم افغانستان نیز خشونت انجام ندهند و آهسته آهسته با انعطاف پذیری بیشتر زمینۀ صلح دایمی را در کشور مهیا سازد.

 ۱۸سال پیش امریکا در یک ائتلاف جهانی به تجویز شورای امنیت سازمان ملل متحد به افغانستان لشکر کشی کرد و رژیم طالبان را که گروه القاعده را میزبانی می‎کرد در همکاری جبهه متحد شمال سقوط دادند. قرار است با امضای این توافق‎نامه امریکا به طولانی ترین جنگ خود در قلب آسیا پایان دهد و زمینۀ برگشت سربازان خود و متحدین را مهیا سازد. از سوی‎هم مردم افغانستان بی صبرانه طرفدار صلح اند، اما هرگونه توافق صلح و یا هم کاهش خشونت ها نباید بازی با گذشته و آیندۀ مردم باشد. بلکه توافق صلح و یا هم کاهش خشونت‎ها بستری باشد برای تأمین امنیت، برقراری آتش بس، آغاز گفتگوهای صلح بین‎الافغانی، ایجاد فضای مناسب برای زنده‎گی بهتر و جامعۀ مملو از رفاه و آسایش.