عنایت

طی روزهای اخیر محمد اشرف غنی، رئیس جمهور با امضا نمودن در پایان ورقۀ  پیشنهادی وزیر دفاع، تعداد ۱۶۴ تن از جنرالان وزارت دفاع ملی را به تقاعد سوق داد. لحظاتی بعد، آقای غنی در حساب تیوترش نوشت”برای عملی‌شدن قانون جدید امور ذاتی افسران، من تقاعد محترمانۀ ۱۶۴ جنرال را امضا کردم. ما اصلاحات را برای بردن جنگ و صلح می‌خواهیم، اصلاحات را فقط برای اصلاحات نمی‌خواهیم، این پروسه برای آیندۀ روشنتر ما ادامه می‌یابد”.

دولت وزیری، سخنگوی وزارت دفاع افغانستان با اشاره به تقاعد دسته جمعی جنرالان گفته است: “آنان کسانی استند که در احتیاط پیژنتون بودند، وظایف فعال نداشتند، یعنی در ولایات هم نبودند و در مرکز نیز در وظایف فعال نبودند، در احتیاط پیژنتون بودند، سن تقاعد شان پوره شده و بالآخره به تقاعد سوق داده شدند”. قانون امور ذاتی افسران می گوید که سن تقاعد برای سترجنرالان ۶۲ سال، برای دگرجنرالان ۶۰ سال، به تورن‌جنرالان ۵۸ سال، بریدجنرالان ۵۶ سال، دگروالان و سایر افسران ۵۴ سال، را تعیین کرده است. امضای تقاعد جنرالان واکنش های مثبت و منفی را در میان سیاستگران، صاحب نظران و کارشناسان عرصۀ جنگ و نظامی بر انگیخت.

تعدادی از تصمیم رئیس جمهور حمایت کردند و گفته اند که ارتش افغانستان به اصلاحات جدی نیاز دارد و باید این پروسه ادامه یابد، تا فرصت خدمت گزاری برای نسل جوان مهیا شود. از سوی هم  در میان کسانی که به تقاعد سوق داده شده اند، کسانی نیز بودند که عملاً کارایی در نظام نداشتند و بیشتر در احتیاط فعال بودند و بودجۀ زیاد را از موتر گرفته تا مسایل ممر و هزینه‌های امنیتی مصرف می کردند. و همچنان کسانی نیز در میان جنرالان متقاعد بودند که سال‌ها پیش با قطع رابطه با نظام و افغانستان درخارج بسر می بردند.

 اما بسیاری از منتقدان این تصمیم گفته اند که رئیس جمهور هدف خیر و بی طرفانه در قبال تقاعد دسته جمعی جنرالان با تجربۀ کشور ندارد. آنان گفته اند که رئیس جمهور در فکر اصلاحات و یا هم جوان شدن اردو اصلاً نیست. آنان برای ادعای خود می گویند که جنرالان زیادی هنوز بر سر کار اند که سن شان مطابق قانون بلند است اما هنوز شامل صفوف اردو هستند و در مناصب بلند ایفای وظیفه می نمایند. خیلی ها مشت نمونۀ خروار از دولت وزیری سخنگوی برحال وزارت دفاع نام برده اند و گفته اند که سن موصوف در تناسب برخی جنرالان شامل لست به مراتب بلندتر است، اما شامل لست متقاعدین نشده است.

جاوید کوهستانی در تماس با مجاهد گفته است که تصمیم رئیس جمهور، با اشارۀ امریکایی ها صورت گرفته است. امریکایی ها خواهان آن هستند تا صفوف اردو از مجاهدین و بقایایی رژیم های کمونستی تصفیه شود. زیرا آنان دراین‌جا مصرف می کنند و به هیچ وجه طرفدار آن نیستند، تا پول‌های را که به مصرف می رسانند به جیب کسانی برود که با ذوق و سلقۀ آنان همخوانی نداشته باشند.

کوهستانی می گوید، امریکایی ها طی۱۶سال گذشته ارتش افغانستان را تجهیز نکرد و با روز مره‌گی برخورد نمود و به قوای هوایی هیچ توجه صورت نگرفت همین دلیل بود و حالا آنان می خواهند ارتش افغانستان جوان و طرفدار امریکا باشد.

در همین حال صالح ریگستانی کارشناس مسایل نظامی نیز گفته است که  امریکایی‌ها نمی خواهند کسانی که در گذشته (الله اکبر و هورا) گفته باشند، در صفوف اردو جای داشته باشند. (الله اکبر) یعنی خدا بزرگ است را بیشتر مجاهدان در زمان جهاد برضد ارتش شوروی وقت سرمی دادند، اما (هورا) را که صدای توده‌های کارگری است و بیشتر حین تجمعات و تظاهرات طرفداران نظام کمونستی رژیم های پیش از مجاهدین بودند، سر می دادند. 

تعدادی هم به این نظر هستند که رئیس جمهور غنی درپی تصفیۀ قومی و تباری در داخل ارتش است. راستی هم  وقتی نگاهی به لست متقاعدین انداخته شود، بیشتر کسانی شامل این لست اند که مربوط به اقوامی، غیر از قوم شریف پشتون می شوند. جوانگرایی نیز یک بهانه است، زیرا در میان متقاعدین کسانی نیز هستند که سن شان ۴۰ تا ۴۷ است. خیلی ها اقدام رئیس جمهور را به باد انتقاد گرفته گفته اند که کاکای ۸۰ ساله اش قیوم کوچی به حیث سفیر افغانستان در مسکو کار می کند، اما جنرالان جوان و تحصیل یافتۀ سایر اقوام را از چارچوب وزارت دفاع ملی به بهانۀ تقاعد کنار می زند. روی هم رفته در شرایطی که افغانستان در حالت جنگ بسر می برد، آیا کنار زدن کدرهای کار آزموده و بعضاً تحصیل یافته به نفع کشور است؟ و آیا جوانانی که تجربۀ جنگ و تبادل شیوه های اطلاعات استخباراتی را ندارند، می تواننند با چالش ها و تهدیدهای موجود مقابله کنند؟ این ها مسایل و پرسش های اند که ماه ها و سال های آینده مردم پاسخ  خود را می گیرند.

هم زمان با تقاعد کتله‌ای جنرالان ارتش، وزارت دفاع ملی به نقل از پنتاگون اعلام نموده است که امریکا سالانه در جنگ افغانستان ۵۴ میلیارد دالر به مصرف می رساند. ازآن جمله ۵ میلیارد دالر آن بالای نیروهای امنیتی افغانستان مصرف می شود. از این جمع۱۸۰ میلیون دالر برای بودجۀ توسعه‌‌ای افغانستان تعلق می گیرد. از مجموع این مبلغ ۱۳میلیارد دالر آن مصرف نیروهای امریکای مستقر در افغانستان می شود و بقیه در استقامت تهیۀ وسایل جنگ افزاز و لوژستیک هزینه می شود!.